Projekt „Mała retencja na terenach nizinnych" w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie

Miło nam poinformować, Nadleśnictwo Rudy Raciborskie znalazło się wśród Nadleśnictw zakwalifikowanych do realizacji projektu: „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych". Głównym celem tego projektu jest poprawa stosunków wodnych, szczególnie istotnych dla trwałości i prawidłowego rozwoju zbiorowisk leśnych oraz dodatkowe zabezpieczenie przed negatywnym oddziaływaniem takich zjawisk jak powodzie, podtopienia, susze i pożary.

Poniżej zamieszczamy główne informacje na temat projektu:

Nazwa projektu: „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych"

Planowany okres realizacji: 2016-2023 r.

Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe

Cel projektu: wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych.

Cele uzupełniające:
•    odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej;
•    ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych.

Podejmowane działania były ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.

W ramach projektu będą realizowane inwestycje związane z:

• budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania zbiorników małej retencji, wraz z niezbędną infrastrukturą umożliwiającą czerpanie wody do celów przeciwpożarowych przez jednostki PSP;
• budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania małych urządzeń piętrzących w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych oraz ochrony gleb torfowych;
• adaptacją istniejących systemów melioracyjnych do pełnienia funkcji retencyjnych z zachowaniem drożności cieku dla ryb;
• zabezpieczeniem obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej, związanej z gwałtownymi opadami;
• przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów).

Projekt wykorzystuje kompleksowe zabiegi łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne. Planowane są w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji budowane z zastosowaniem materiałów naturalnych. Wybierane technologie mają być przyjazne dla naturalnego środowiska przyrodniczego.

Efekty

Za najistotniejszy, mierzalny efekt projektu uznano przede wszystkim retencjonowanie wody. Nie mniej ważny jest również wpływ małej retencji na ochronę przyrody: zbiorniki powstałe w ramach projektu nie tylko przyczyniają się do poprawy bilansu wodnego i uwilgotnienia siedlisk leśnych, lecz także stały się ważną ostoją wodnej fauny i flory, służą jako wodopoje dla leśnych zwierząt i pełnią funkcje biofiltrów.

Osiągnięte wskaźniki:

• objętość retencjonowanej wody: 2 544 674,61 mln m³
• pojemność obiektów małej retencji: 3 985 194,74 mln m³
• liczba obiektów piętrzących wodę lub spowalniających jej odpływ: 1 349 szt.

Wartość projektu

Całkowity koszt realizacji projektu: 246 495 660,08 zł

Kwota wydatków kwalifikowalnych: 191 222 163 zł

Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 162 538 838,55 zł

Zakres realizacji Projektu na terenie Nadleśnictwa Rudy Raciborskie:

W ramach realizacji projektu małej retencji na terenie Nadleśnictwa Rudy Raciborskie zretencjonowano na obszarach leśnych 26 250  m³ wody.

Działania prowadzono na obszarze pożarzyska z 1992 r., które z uwagi na sąsiedztwo kopalni piasku znalazło się w zasięgu leja depresyjnego, powodującego silne odwodnienie terenów leśnych. Retencja wody ma kluczowe znaczenie dla młodych drzewostanów, które wkroczyły w fazę kulminacji przyrostu i w związku z tym wykazują bardzo duże zapotrzebowanie na wodę.

Ponadto w ramach realizacji projektu odbudowano zniszczonych podczas powodzi w 1997 r. stawów śródleśnych zlokalizowanych na potoku „Raczok". Ich odbudowa pozytywnie wpłynie na stosunki wodne, co poprawi warunki wzrostu okolicznych drzewostanów oraz doprowadzi do wzrostu różnorodności biologicznej na tym terenie.

Koszt realizacji projektu na terenie Nadleśnictwa Rudy Raciborskie wyniósł 7 005 151,23 PLN, z czego 85% zostanie pokryte z Funduszy Europejskich.